Παρατήρηση κομητών κατά την διάρκεια της ημέρας
Το σημαντικότερο σημείο κατά την παρατήρηση, όταν ο Ήλιος βρίσκεται πάνω από τον ορίζοντα, είναι η ασφάλεια του παρατηρητή. Αν δεν είναι δυνατή η τοποθέτηση του τηλεσκοπίου ή του παρατηρητή, έτσι ώστε να καλύπτεται ο Ήλιος, μην επιχειρήσετε την παρατήρηση.
Προσπαθήστε να τοποθετήσετε το τηλεσκόπιο ή τα κιάλια σε τέτοιο σημείο, ώστε ο δίσκος του Ήλιου να καλύπτεται από ένα σταθερό σημείο, όπως ένας τοίχος, καθ’ όλη την διάρκεια της παρατήρησης.
Κατά την ημερήσια παρατήρηση, το φως που διαχέεται μέσα στον σωλήνα του τηλεσκοπίου, έχει μεγάλη επίδραση στην αντίθεση (κοντράστ) του ειδώλου. Είναι αναγκαία η κάλυψη του σωλήνα με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην εισέρχεται σε αυτόν φως που δεν χρειάζεται. Στα διοπτρικά τηλεσκόπια και στα τηλεσκόπια τύπου Schmidt Cassegrain, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ειδικό παρέκταμα δρόσου (dew shield) ή μπορούμε να κατασκευάσουμε κάτι ανάλογο με ένα κομμάτι μαύρο χαρτόνι ή άλλο σκουρόχρωμο εύκαμπτο υλικό, π.χ. αφρολέξ.
Για τα νευτώνεια τηλεσκόπια χρειάζεται κάτι ανάλογο, έτσι ώστε να προστατευθεί το δευτερεύον κάτοπτρο, αλλά και η εσωτερική περιοχή του σωλήνα απέναντι από το προσοφθάλμιο, από το προσπίπτον φως. Συνιστάται η χρήση προσοφθάλμιων φακών με προστατευτικό λάστιχο, ή η χρήση καλύμματος του παρατηρητή (π.χ. ένα σκούρο ύφασμα).
Τα οπτικά τμήματα και ιδιαίτερα οι προσοφθάλμιοι φακοί, πρέπει να είναι καθαροί από σκόνη ή σημάδια. Όταν παρατηρούμε ένα ενιαίο φωτεινό πεδίο, όπως είναι ο ουρανός κατά την διάρκεια της ημέρας, το μάτι προσπαθεί να εστιάσει κάπου. Αν οι προσοφθάλμιοι έχουν σημάδια ή σκόνη, θα εστιάσει εκεί, χάνοντας τον στόχο που θέλουμε να παρατηρήσουμε.
Γενικά στην ημερήσια παρατήρηση είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούνται όργανα μικρότερου διαμετρήματος, έτσι ώστε να μετριάζεται η λαμπρότητα του ουρανού, αλλά και να έχουμε μικρότερο, φωτεινότερο και ευκρινέστερο είδωλο.
Φίλτρα
Στην παρατήρηση κομητών κατά την διάρκεια της νύχτας, η χρήση απλών φίλτρων ίσως δεν έχει καμιά διαφορά. Κατά την διάρκεια της ημέρας όμως, ή στο λυκόφως και στο λυκαυγές, η χρήση τους είναι ανεκτίμητη καθώς αυξάνουν την αντίθεση ανάμεσα στον κομήτη και τον φωτεινό ουρανό.
Ωστόσο, λόγω της χαμηλής αντίθεσης των περισσοτέρων κομητών, καλό είναι να χρησιμοποιούνται φίλτρα υψηλής διαπερατότητας, 50 έως 80 τοις εκατό.
Χρησιμοποιούμε το κατάλληλο φίλτρο ανάλογα με την απόχρωση του ουρανού, έτσι ένα γαλάζιο (#80Α) ή ένα πράσινο (#56) φίλτρο, θα μειώσει την φωτεινότητα ενός κοκκινωπού ουρανού κατά την διάρκεια της δύσης του Ήλιο. Ένα κίτρινο (#8) ή πορτοκαλί (#21 ή #15G) φίλτρο, θα μειώσει την φωτεινότητα του γαλάζιου ουρανού.
Φυσικά μπορούμε να πειραματιστούμε συνδυάζοντας φίλτρα και παρατηρώντας τα αποτελέσματα.
Όταν ο κομήτης είναι εξαιρετικά λαμπρός και βρίσκεται πολύ κοντά στον Ήλιο, μπορούμε να μειώσουμε το φως χρησιμοποιώντας και φίλτρα ουδέτερης πυκνότητας (neutral density). Μπορούμε να τοποθετήσουμε μερικά από τα φίλτρα χαμηλότερης διαβάθμισης (0,3) σε σειρά, έτσι ώστε να πετύχουμε την απαραίτητη αντίθεση.
Φίλτρο Swan Band
Ειδικό φίλτρο για την παρατήρηση κομητών που εμφανίζουν μεγαλύτερο ποσοστό αερίων έναντι σκόνης στην ουρά τους. Ενισχύει την εκπομπή του κυανίου και του οξυγόνου ΙΙΙ.
Πηγές: Observing Daylight Comets, Observing in Twilight, Colored Filters Useful in Observing Comets, Filters for Daylight Observations, John Bortle
Το σημαντικότερο σημείο κατά την παρατήρηση, όταν ο Ήλιος βρίσκεται πάνω από τον ορίζοντα, είναι η ασφάλεια του παρατηρητή. Αν δεν είναι δυνατή η τοποθέτηση του τηλεσκοπίου ή του παρατηρητή, έτσι ώστε να καλύπτεται ο Ήλιος, μην επιχειρήσετε την παρατήρηση.
Προσπαθήστε να τοποθετήσετε το τηλεσκόπιο ή τα κιάλια σε τέτοιο σημείο, ώστε ο δίσκος του Ήλιου να καλύπτεται από ένα σταθερό σημείο, όπως ένας τοίχος, καθ’ όλη την διάρκεια της παρατήρησης.
Κατά την ημερήσια παρατήρηση, το φως που διαχέεται μέσα στον σωλήνα του τηλεσκοπίου, έχει μεγάλη επίδραση στην αντίθεση (κοντράστ) του ειδώλου. Είναι αναγκαία η κάλυψη του σωλήνα με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην εισέρχεται σε αυτόν φως που δεν χρειάζεται. Στα διοπτρικά τηλεσκόπια και στα τηλεσκόπια τύπου Schmidt Cassegrain, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ειδικό παρέκταμα δρόσου (dew shield) ή μπορούμε να κατασκευάσουμε κάτι ανάλογο με ένα κομμάτι μαύρο χαρτόνι ή άλλο σκουρόχρωμο εύκαμπτο υλικό, π.χ. αφρολέξ.
Για τα νευτώνεια τηλεσκόπια χρειάζεται κάτι ανάλογο, έτσι ώστε να προστατευθεί το δευτερεύον κάτοπτρο, αλλά και η εσωτερική περιοχή του σωλήνα απέναντι από το προσοφθάλμιο, από το προσπίπτον φως. Συνιστάται η χρήση προσοφθάλμιων φακών με προστατευτικό λάστιχο, ή η χρήση καλύμματος του παρατηρητή (π.χ. ένα σκούρο ύφασμα).
Τα οπτικά τμήματα και ιδιαίτερα οι προσοφθάλμιοι φακοί, πρέπει να είναι καθαροί από σκόνη ή σημάδια. Όταν παρατηρούμε ένα ενιαίο φωτεινό πεδίο, όπως είναι ο ουρανός κατά την διάρκεια της ημέρας, το μάτι προσπαθεί να εστιάσει κάπου. Αν οι προσοφθάλμιοι έχουν σημάδια ή σκόνη, θα εστιάσει εκεί, χάνοντας τον στόχο που θέλουμε να παρατηρήσουμε.
Γενικά στην ημερήσια παρατήρηση είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούνται όργανα μικρότερου διαμετρήματος, έτσι ώστε να μετριάζεται η λαμπρότητα του ουρανού, αλλά και να έχουμε μικρότερο, φωτεινότερο και ευκρινέστερο είδωλο.
Φίλτρα
Στην παρατήρηση κομητών κατά την διάρκεια της νύχτας, η χρήση απλών φίλτρων ίσως δεν έχει καμιά διαφορά. Κατά την διάρκεια της ημέρας όμως, ή στο λυκόφως και στο λυκαυγές, η χρήση τους είναι ανεκτίμητη καθώς αυξάνουν την αντίθεση ανάμεσα στον κομήτη και τον φωτεινό ουρανό.
Ωστόσο, λόγω της χαμηλής αντίθεσης των περισσοτέρων κομητών, καλό είναι να χρησιμοποιούνται φίλτρα υψηλής διαπερατότητας, 50 έως 80 τοις εκατό.
Χρησιμοποιούμε το κατάλληλο φίλτρο ανάλογα με την απόχρωση του ουρανού, έτσι ένα γαλάζιο (#80Α) ή ένα πράσινο (#56) φίλτρο, θα μειώσει την φωτεινότητα ενός κοκκινωπού ουρανού κατά την διάρκεια της δύσης του Ήλιο. Ένα κίτρινο (#8) ή πορτοκαλί (#21 ή #15G) φίλτρο, θα μειώσει την φωτεινότητα του γαλάζιου ουρανού.
Φυσικά μπορούμε να πειραματιστούμε συνδυάζοντας φίλτρα και παρατηρώντας τα αποτελέσματα.
Όταν ο κομήτης είναι εξαιρετικά λαμπρός και βρίσκεται πολύ κοντά στον Ήλιο, μπορούμε να μειώσουμε το φως χρησιμοποιώντας και φίλτρα ουδέτερης πυκνότητας (neutral density). Μπορούμε να τοποθετήσουμε μερικά από τα φίλτρα χαμηλότερης διαβάθμισης (0,3) σε σειρά, έτσι ώστε να πετύχουμε την απαραίτητη αντίθεση.
Φίλτρο Swan Band
Ειδικό φίλτρο για την παρατήρηση κομητών που εμφανίζουν μεγαλύτερο ποσοστό αερίων έναντι σκόνης στην ουρά τους. Ενισχύει την εκπομπή του κυανίου και του οξυγόνου ΙΙΙ.
Πηγές: Observing Daylight Comets, Observing in Twilight, Colored Filters Useful in Observing Comets, Filters for Daylight Observations, John Bortle
